Notarissen hebben de taak om namens de overheid allerlei rechtsverhoudingen vast te leggen in akten. De notaris is een openbaar ambtenaar wiens taak door de wet wordt omschreven als het opmaken van notariële akten, de dagtekening ervan te verzekeren, de akten te bewaren en daarvan grossen, afschriften en uittreksels af te geven.

De notaris is verplicht:
  • de door hem aanvaarde taak eerlijk, nauwgezet en onpartijdig uit te voeren;
  • zich te gedragen conform de wetten en regels die betrekking hebben op het notarisambt;
  • geheimhouding te betrachten ten aanzien van alles waarvan hij door zijn ambt kennis neemt.

Iedereen mag een akte opmaken als hij dat wil, een document waarin bepaalde afspraken worden vastgelegd, maar zo een onderhandse akte heeft niet hetzelfde gewicht als een notariële akte.Alleen notarissen in functie mogen notariële akten opmaken. Die akten kunnen nagenoeg alle rechtshandelingen betreffen, uitgezonderd die waarvoor de wet een speciale ambtenaar heeft aangewezen zoals de akten van de burgerlijke stand. Daarnaast is hij ook adviseur. Bijvoorbeeld tijdens de besprekingen die aan het opmaken van een akte voorafgaan, zal hij de belangen van alle partijen waarmee hij dan te maken heeft, zorgvuldig afwegen en ze adviseren hoe ze het beste kunnen handelen.

Een akte opgemaakt door de notaris, de notariële akte, heeft in tegenstelling tot een akte die is opgemaakt door partijen zelf als voordelen:

  • dat deze wordt opgemaakt door een onafhankelijke en   onpartijdige derde (de notaris), die ervoor zal zorgen dat beide partijengelijk behandeld worden;
  • dat de datum, de echtheid en de juistheid van de akte vaststaan;
  • dat de akte steeds bewaard blijft en er dus duplicaten van kunnen worden gemaakt;
  • dat er afschriften (kopieën) kunnen worden afgegeven.

Voor een aantal overeenkomsten en rechtshandelingen stelt de wetgever de notariële akte verplicht. Die verplichting geldt voor: het maken en wijzigen van huwelijksvoorwaarden, het maken of herroepen van een testament, het doen en aannemen van een schenking, het overdragen van onroerend goed, zoals huizen, het sluiten van huurkoopovereenkomsten, het verlenen en doorhalen van hypotheken, het vestigen van vruchtgebruik op onroerende goederen, het oprichten en het wijzigen van de statuten van een n.v., het oprichten en wijzigen van de statuten van een stichting.

Naast het opmaken van de verplichte notariële akte verricht de notaris nog andere werkzaamheden die van belang zijn voor de afhandeling van een zaak zoals onderzoek bij het kadaster voor overdracht van een huis, inschrijving bij het kadaster na overdracht van een huis. Kortom alle handelingen die van belang zijn voor een vlotte afhandeling van de zaak worden nauwkeurig door de notaris verricht. In de praktijk worden ook allerhande overeenkomsten en verklaringen in onderhandse vorm opgemaakt door de notaris b.v. koopovereenkomsten, huurovereenkomsten, de verklaring van erfrecht e.a. Verder legaliseert hij ook onderhandse akten, verklaringen en diploma’s. En is de notaris de door de wet aangewezen openbaar ambtenaar in wiens aanwezigheid de veiling van roerende – en onroerende goederen en register goederen (schepen en vliegtuigen) dient plaats te vinden.

De notaris dient afspraken en regelingen ondubbelzinnig in overeenkomsten en akten vast te leggen. Om u een zo groot mogelijke rechtszekerheid te geven, stelt de notaris de akten op in de juiste juridische bewoordingen, die aansluiten bij wetteksten en rechtsspraak. De notaris geeft u graag tekst en uitleg in gewoon Nederlands.

De notaris is er dus voor bijna alle rechtshandelingen waar u mee te maken kunt krijgen. Hij verschaft nauwkeurigheid, geheimhouding, onpartijdigheid en rechtszekerheid en is zodoende een in het rechtsverkeer onmisbare factor.